Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB), bireylerin sosyal etkileşim ve iletişim becerilerini etkileyen karmaşık bir nörogelişimsel durumdur. Son yıllarda yapılan araştırmalar, otizmin erkek çocuklarında kız çocuklarına oranla çok daha yaygın olduğunu ortaya koymuştur. Bu durum, ebeveynlerin ve uzmanların aklında birçok soruyu beraberinde getirmekte. Otizm teşhisi konmuş erkek çocuklarının sayısı, kız çocuklarınınkine göre üç kat daha fazla. Peki, bu durumun altında yatan nedenler nelerdir? İşte bu sorunun yanıtlarını aramak için derinlemesine bir inceleme yapalım.
Günümüzde otizm üzerine yapılmış birçok bilimsel çalışma, durumun cinsiyete göre dağılımında kayda değer farklılıklar olduğunu göstermektedir. Bilim insanları, erkeklerin neden otizm teşhisi konulan bireylerin çoğunluğunu oluşturduğunu anlamaya çalışıyor. Genetik, hormonal ve biyolojik faktörlerin yanı sıra, çevresel etmenler de bu durumu etkileyebilmektedir. Örneğin, erkeklerde ‘X kromozomunun’ etkisi ve birçok otizmle ilgili genin erkeklerde daha fazla rol oynadığı düşünülmektedir. Eğer bir erkek çocukta bu genlerden birinin bozulması varsa, bu durum otizm riskini artırabilir.
Diğer bir etken ise, hormonların etkisidir. Testosteronun, özellikle beyin gelişimi üzerindeki etkisi konusunda birçok çalışma yapılmaktadır. Araştırmalar, yüksek seviyedeki testosteronun sosyal becerilerin gelişimini olumsuz etkileyerek otizm riskini artırabileceğini öne sürmektedir. Bunun yanı sıra, bazı bilim insanları, erkeklerin beyin yapısının ve işleyişinin otizm spektrum bozukluğuna yatkınlık gösterdiği fikrini desteklemektedir. Social Brain modeline göre, erkek beyni genel olarak mekanik düşünmeye daha yatkındır ve bu da sosyal etkileşim kurma yetisine olumsuz yansıyabilir.
Otizm riskini etkileyen bir diğer önemli faktör ise çevresel etmenlerdir. Bu bağlamda, gebelik sürecinde maruz kalınan stres, kullanılan bazı ilaçlar ve çevresel toksinlerin erkek çocuklarda otizme yol açabileceği gösterilmiştir. Gebelikte yaşanan bazı komplikasyonlar veya enfeksiyonlar da otizm riskini artırabilmektedir. Özellikle erkek fetüslerin, bazı çevresel tehditlere karşı daha hassas olduğu düşünülmektedir. Yapılan çalışmalar, özellikle toksik maddelere maruz kalmanın, erkek çocuklarda otizm gelişim riskini artırabileceğini ortaya koymaktadır.
Ayrıca, toplumda otizm tanısının koyulmasındaki cinsiyet önyargıları da önemli bir etken olabilir. Kız çocukları, otizm belirtilerini erkekler kadar belirgin bir şekilde sergilemeyebilir. Bu nedenle, kızların teşhis edilme oranı daha düşük gözükmektedir. Kız çocukları, sosyal becerilerdeki zorluklarını daha iyi gizleyebilir veya daha az belirgin bir şekilde sergileyebilir. Bu durum, otizm araştırmalarında cinsiyet farklılıklarının gündeme gelmesine neden olmakta ve birçok bilim insanı bu konu üzerine daha fazla çalışma yapılması gerektiğini vurgulamaktadır.
Özetle, erkek çocuklarında otizm vakalarının daha yaygın olmasının birçok nedeni vardır. Genetik, hormonal ve çevresel etkilerin yanı sıra toplumsal önyargılar ve algılar bu durumu etkilemektedir. Bilim insanları, bu konuda daha fazla araştırma yaparak, otizmin köken nedenlerini anlamaya çalışmakta ve otizm tanı süreçlerini daha gelişmiş hale getirmeyi hedeflemekte. Devam eden çalışmalar sayesinde, gelecekte otizmle ilgili daha fazla bilgi edinilmesi ve erkekler ile kızlar arasında bu bozukluğun nasıl farklılaştığını daha iyi anlamamız mümkün olabilir. Otizm ile ilgili detaylı bilgi ve destek arayışında olan ailelerin, uzmanlara başvurması büyük önem taşımaktadır.
